Historia

Początek zapasów w Rzeszowie sięga roku 1959 i związany jest z działalnością sekcji w ramach ZKS Stal Rzeszów. Założycielem sekcji zapaśniczej oraz twórcą jej bogatych osiągnięć sportowych jest Jan Małek.

W początkowej fazie nabór młodzieży do sekcji zapaśniczej w stylu klasycznym oparty był na uczniach technikum budowlanego. Pierwsze sukcesy sportowe odnotowano podczas Mistrzostw Okręgu w Krakowie w 1961 roku, gdzie zawodnicy Stali zwyciężyli w dwóch kategoriach, a w trzech kolejnych zajęli drugie miejsce. W roku 1964 władze wojewódzkie podjęły decyzję o zmianie stylu walki z klasycznego na wolny. Powodem tej decyzji było istnienie w województwie rzeszowskim sekcji w stylu klasycznym (Dębica), natomiast brak było sekcji w stylu wolnym. Pomimo zmiany w systemie szkolenia sukcesy przyszły bardzo szybko. Rok później zapaśnicy Stali zwyciężyli w czterech kategoriach wagowych w mistrzostwach okręgu. Sukces ten sprawił, że Polski Związek Zapaśniczy postanowił zorganizować w Rzeszowie Mistrzostwa Polski, podczas których młody Rzeszowianin – Roman Słomski – zdobył złoty medal. W kolejnym roku Stal wygrała turniej o awans do I ligi i po raz pierwszy wystąpiła w najwyższej klasie rozgrywek. Niestety radość młodej Rzeszowskiej drużyny nie trwała długo, zespół nie sprostał bardziej doświadczonym ekipom i musiał pożegnać się z ligowymi zmaganiami. Po spadku z I ligi drużynę wzmocnił Ryszard Długosz z Dębicy oraz Kazimierz Topór z Brzegu Dolnego.

W 1968 roku Stal Rzeszów powróciła do I ligi, a Ryszard Długosz wystąpił na Igrzyskach Olimpijskich w Meksyku stając się pierwszym Olimpijczykiem w barwach Stali Rzeszów. Za sprawą tych sukcesów, sport zapaśniczy zaczął cieszyć się na Rzeszowszczyźnie szybko rosnącą popularnością. Rok 1969 był szczególnie udany, Stal Rzeszów po raz pierwszy wywalczyła Drużynowe Mistrzostwo Polski, a kilku jej zawodników zdobyło złote medale Indywidualnych Mistrzostw Polski. W kolejnych latach zapaśnicy z Rzeszowa potwierdzili swoje wysokie umiejętności sportowe. W 1980 roku na Igrzyskach Olimpijskich w Moskwie brązowe medale wywalczyli Aleksander Cichoń i Adam Sandurski. Uczestnikami Igrzysk byli także: Ryszard Długosz ( VI miejsce IO w Monachium w 1972 r. ), Jan Falandys ( IV miejsce IO w Moskwie 1980), Stanisław Makowiecki (VII IO w Monachium 1972), Jerzy Nieć (IO Seul 1988), Stanisław Szostecki ( IO Barcelona 1992). Z Mistrzostw Świata i Europy zapaśnicy przywieźli łącznie 20 medali, a to za sprawą A. Sandurskiego, J. Falandysa, S. Szosteckiego, R. Długosza, A. Cichonia, E. Żmudziejewskiego, S. Makowieckiego, J. Niecia, S. Surdyki.

Na arenie krajowej zapaśnicy Stali Rzeszów 18-krotnie wywalczyli tytuł Drużynowego Mistrza Polski, zdobyli łącznie 160 medali , w tym 60 złotych, w Indywidualnych Mistrzostwach Polski seniorów, a także niezliczoną ilość medali Mistrzostw Polski w kategorii juniorów i młodzieżowców. Oprócz wyżej wymienionych olimpijczyków i uczestników Mistrzostw Świata i Europy współtwórcami sukcesów sekcji zapaśniczej byli również tacy zawodnicy jak: R. Lasota, L. Patro, A. Jędryas, W. Szawan, S. Dziopak, K. Topór, E. Worek, J. Marliński, S. Antkowicz i wielu innych.

Należy podkreślić, że wśród najwybitniejszych zawodników zapasów stylu wolnego w Polsce znalazło się aż dwóch przedstawicieli naszego klubu jeśli idzie o ilość zdobytych medali. Bezkonkurencyjny Adam Sandurski – 10 medali – najlepszy Polski zapaśnik wszech czasów i trzecie miejsce Jan Falandys (48 kg) – 4 medale.

Tak liczne i spektakularne sukcesy zapaśników rzeszowskiej Stali wynikały w dużej mierze z wysokiego poziomu szkolenia sportowego. Na wyniki całej drużyny pracowali trenerzy: Jan Małek, Bronisław Ginalski, Wojciech Małek, Kazimierz Kużdżał, Stanisław Makowiecki, Zdzisław Antkowicz, Tadeusz Solecki, Andrzej Siuta i inni. Nie bez znaczenia dla osiąganych sukcesów był wkład wieloletniego działacza i założyciela Okręgowego Związku Zapaśniczego – Józefa Ziembickiego.

Z końcem 2020 r. zapasy, jak wszystkie inne sekcje ZKS Stal Rzeszów, wyłączyły się ze struktur organizacyjnych klubu i rozpoczęły działalność jako stowarzyszenie pod nazwą: Zapaśniczy Klub Sportowy STAL Rzeszów.

FALANDYS JAN

Największe osiągnięcia

4 Zawodnik Igrzysk Olimpijskich – Moskwa 1980 r.
Brązowy Medalista Mistrzostw Świata – San Diego 1979 r.
Brązowy Medalista Mistrzostw Świata – Kijów 1983 r.
Srebrny Medalista Mistrzostw Europy – Bukareszt 1979 r.
Brązowy Medalista Mistrzostw Europy – Budapeszt 1983 r.
20 krotny Mistrz Polski Seniorów r.

Absolwent Technikum Mechanicznego w Rzeszowie (1981 r.), 3-letniego Studium Trenerskiego warszawskiej AWF (1986 r.), gdzie otrzymał uprawnienia trenerskie (zapasy) II kl. i Wydziału WF WSP w Rzeszowie. Zawodnik (156 cm, 48 kg) stylu wolnego (wagi papierowej 48 kg), reprezentant Stali Rzeszów (w latach 1973-1985), którego trenerami byli: Wojciech Małek, Jan Małek, Bronisław Ginalski i Eugeniusz Najmark (kadra). 9-krotny mistrz Polski wagi papierowej w latach: 1977-1979, 1981-1984, 1988 i muszej 1991 był 2-krotnym brązowym medalistą MŚ (w latach 1979 i 1983) oraz srebrnym (1979 r.) i brązowym (1983 r.) medalistą ME (wszystkie medale w kat. 48 kg).

SANDURSKI ADAM

Brązowy Medalista Igrzysk Olimpijskich – Moskwa 1980 r.
Srebrny Medalista Mistrzostw Świata – Edmonton 1982 r.
Srebrny Medalista Mistrzostw Świata – Kijów 1983 r.
Brązowy Medalista Mistrzostw Świata – Skopie 1981 r.
Srebrny Medalista Mistrzostw Europy – Jonkoping – 1984 r.
Brązowy Medalista Mistrzostw Europy – Bukareszt 1979 r.
Brązowy Medalista Mistrzostw Europy – Prievidza 1980 r.
Brązowy Medalista Mistrzostw Europy – Łódź 1981 r.
Brązowy Medalista Mistrzostw Europy – Warna 1982 r.
Brązowy Medalista Mistrzostw Europy – Pireus 1986 r.

Adam Sandurski (ur. 8 lutego 1953 w Zarzeczu) – polski zapaśnik, styl wolny, wielokrotny mistrz Polski, brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich w Moskwie w 1980 r. Reprezentował barwy Stali Rzeszów. Wielokrotny Medalista Mistrzostw Świata i Europy.

CIECHOŃ ALEKSANDER

Urodzony 9 grudnia 1958 roku w Rzeszowie – polski zapaśnik, walczący w stylu wolnym, olimpijczyk. Zawodnik Stali Rzeszów

Brązowy medalista Igrzysk Olimpijskich w Moskwie 1980 r. (waga półciężka do 90 kg). Na Mistrzostwach Europy w 1980 r. w Prievidzy zajął 5 miejsce.

Od 1981 r. w RFN, uzyskał obywatelstwo niemieckie. Reprezentant tego państwa na Mistrzostwach Europy w 1984 r. w Jönköping (4 miejsce). Sześciokrotny mistrz RFN. Po zakończeniu kariery sportowej został trenerem. W 1987 roku jego grupa juniorów (KSV Aalen) została mistrzem RFN. W 1988 roku wyjechał (z żoną i synem Alexem Jr.) do Wielkiej Brytanii. Od 1989 do 1994 roku był pierwszym trenerem kadry narodowej tego państwa. Uważany za najlepszego trenera Wielkiej Brytanii (przez zawodników i trenerów). Mieszka z synem Alexandrem Jr. Mieszka zarówno w Rzeszowie i Londynie gdzie pracuje dla amerykańskiej firmy. Nigdy nie zrzekł się polskiego obywatelstwa.